Religią państwową w Tunezji jest islam, ale swobodę wyznania mają konstytucyjnie zapewnioną także przedstawiciele innych religii stanowiący 1 % mieszkańców.
Istnieje tutaj lokalna gmina żydowska, której członkowie żyją głównie w Tunisie i innych większych miastach kraju oraz na wyspie Dżerba, jak również grupa około 20 tys. katolików.
Islam
Kiedy na horyzoncie pojawiają się pierwsze promienie wschodzącego słońca, w głęboką ciszę śpiącego miasta wdzierają się przenikliwe głosy muezzinów nawołujących wiernych do porannej modlitwy:
Allahu akbar, Allahu akbar
Aszhadu alla ilaha illa’llah
Aszhadu anna Muhammad rasulu’ llah
Hajja ala salat
Hajja ala salat
Ze wszystkich dźwięków, jakie atakują uszy turysty po raz pierwszy bawiącego w Tunezji, bodaj najbardziej zapada w pamięć właśnie wezwanie do modlitwy. Pięć razy dziennie muezzin przypomina muzułmanom, że powinni udać się do meczetu na modły lub przynajmniej pomodlić się w miejscu, gdzie akurat się znajdują.
Najważniejsza jest południowa modlitwa w piątek, połączona z wygłaszanym przez imama kazaniem (chutba). Meczet pełni też w każdej społeczności muzułmańskiej funkcję swego rodzaju centrum kultury i często można w nim spotkać grupy uczących się dzieci (zwykle jest to nauka Koranu) i ludzi pogrążonych w cichej modlitwie lub po prostu szukających tu schronienia przed gwarem na zewnątrz.
Islam ma wspólne korzenie z dwoma pozostałymi wielkimi religiami monoteistycznymi, jakie narodziły się w surowym, gorącym klimacie Bliskiego Wschodu – judaizmem i chrześcijaństwem – ale jest od nich znacznie młodszy. Jego świętą księgą jest Koran, zawierający liczne odniesienia do postaci znanych również w dwóch pozostałych religiach – Adama, Abrahama, Noego, Mojżesza. Na tym jednak podobieństwo się kończy, w islamie bowiem wraz z Jezusem tworzą oni długi szereg proroków, poprzedzających przyjście Proroka ostatniego i najważniejszego – Mahometa (Muhammada, Mohameta). To właśnie jemu Bóg (Allah) przekazał swe słowa w kilku objawieniach zapisanych w Koranie. Z tego względu księga ta jest zupełnie niepodobna do żydowskiej Tory i chrześcijańskich Ewangelii.
Islam stanowi dla muzułmanów apogeum religii monoteistycznych, z których tak wiele zaczerpnął. Dlatego też tradycyjnie muzułmanie darzą żydów i chrześcijan wielkim poważaniem, uznając ich za ahl al-kitab, Ludzi Księgi. Wielu twierdzi jednak przy tym, iż chrześcijaństwo było tylko nową, poprawioną wersją nauk Tory, a islam jest logicznym krokiem naprzód i tym samym religią „lepszą”. Próby nawracania chrześcijan na „prawdziwą wiarę” nie są wcale takie rzadkie.
Mahomet urodził się w 570 r. n.e. w kupieckiej rodzinie z arabskiej Mekki (obecnie na terytorium Arabii Saudyjskiej). Bóg po raz pierwszy objawił mu swą wolę w roku 610, żądając przede wszystkim posłuszeństwa (islam oznacza dosłownie „podporządkowanie”). Mahomet zaczął głosić kazania w tym duchu i zebrał wokół siebie sporą grupkę zwolenników, ale walcząc z bożkami, jakim oddawano wówczas cześć w Mekce, naraził się wielkim miejscowym rodom i w 622 r. musiał uciekać do Medyny. Jego wyjazd z Mekki (hidżra) wyznacza początek kalendarza muzułmańskiego. W Medynie Prorok kontynuował swe nauki, a wyznawcy nowej religii rośli w siłę. Niebawem doszło do pierwszych starć z plemieniem Kurajszytów z Mekki; bezpośrednim powodem był przypuszczalnie spór o szlaki handlowe.
W 632 r. Mahomet powrócił do Mekki, tym razem wspierany przez nawrócone na islam okoliczne plemiona. Miasto ze świątynią Kaaba, w której znajduje się czarny kamień przekazany jakoby Abrahamowi (Ibrahimowi) przez archanioła Gabriela, stało się symbolicznym centrum nowej wiary. W jego kierunku muzułmanie zwracają się twarzą w czasie modlitwy.
Po śmierci Mahometa w 632 r. Arabowie rozpoczęli podbój pustyni syryjskiej, opanowując błyskawicznie tereny dzisiejszej Syrii, Iraku, Libanu, Izraela i Palestyny. Dokonali tego czterej następcy Proroka zwani kalifami prawowiernymi. Po nich władzę sprawowali Omajjadzi z Damaszku (661 -750), a następnie Abbasydzi z nowo wybudowanej stolicy w Bagdadzie (749-1258).
Islam szybko rozprzestrzenił się na zachód, do Egiptu i na całą Afrykę Północną. Pod koniec VII w. muzułmanie dotarli do Atlantyku, a podporządkowawszy sobie Gezirat al Maghreb (czyt. Dżezirat al Mghreb; „Wyspę Zachodu”, czyli ziemie na zachód od Egiptu), w 710 r. ruszyli na Hiszpanię. Dzisiaj islam jest religią niemal wszystkich mieszkańców Maghrebu.